چرا پشه‌ها شما را بیشتر نیش می‌زنند؟

گروه خونی، متابولیسم، ورزش کردن، رنگ لباس و حتی نوشیدن الکل، عواملی هستند که می‌توانند فرد را برای پشه‌ها لذیذ و جذاب کنند.

 از یک پیاده‌روی تابستانی با تنی پوشیده از پشه‌گزیدگی‌های قرمز همراه با خارش شدید برمی‌گردید، در حالی‌که دوستان همراهتان خیلی ساده می‌گویند که آن‌ها هیچ جای نیش و گزیدگی‌ای ندارند. یا شبی در چادر پیک‌نیک از خواب بیدار می‌شوید و مچ پاها و دستان‌تان از نیش پشه می‌سوزد، در حالی‌که همراهان شما هیچ صدمه‌ای ندیده‌اند.

شما تنها نیستید. تخمین زده‌اند که حدود 20 درصد انسان‌ها، به طرز ویژه‌ای برای پشه‌ها لذیذند و اغلب اوقات بطور مداوم گزیده می‌شوند. جدا از روش جلوگیری از نیش حشرات با استفاده از مواد دفع کننده (که به تازگی کشف کرده‌ایم برخی پشه‌ها با گذشت زمان می‌توانند در برابر آن ایمن شوند)، دانشمندان هنوز درمانی برای درد و ناراحتی ناشی از نیش ندارند. اما آن‌ها نظریاتی دارند در مورد این‌که چرا بعضی از ما بیشتر از دیگران مستعد و در معرض نیش پشه‌ها هستیم. تعدادی از این عوامل که نقش مهمی ایفا می‌کنند را این‌جا می‌خوانیم :

گروه خونی

طبیعتا پشه‌ها ما را نیش می‌زنند که پروتئین خون‌مان را درو کنند. علاوه براین تحقیقات نشان داده‌ است که آن‌ها بعضی از گروه‌های خونی را لذیذتر می‌یابند. تحقیقی کشف کرد که در یک موقعیت کنترل شده، پشه‌ها روی بدن افراد با گروه خونی O دو برابر افراد با گروه خونی A می‌نشینند. و افراد دارای گروه خونی B در میانه قرار دارند. بعلاوه حدود 85 درصد افراد سیگنال‌های شیمیایی از طریق پوست‌شان ساتع می‌کنند که نشان می‌دهد چه گروه خونی‌ای دارند. درحالی‌که 15 درصد افراد این کار را نمی‌کنند. و هم‌چنین پشه‌ها، جدا از گروه خونی، بیشتر به سمت افرادی جذب می‌شوند که این سیگنال را می‌فرستند.

دی‌اکسید کربن

یکی از روش‌های کلیدی پشه‌ها برای یافتن هدف‌هایشان، بو کشیدن و دنبال کردن دی‌اکسید کربنی است که در تنفس آن‌ها پخش می‌شود. آن‌ها از ارگانی به نام “پالپ آرواره‌ای” که یک گیرنده حسی است، برای این کار استفاده می‌کنند. آن‌ها حتی می‌توانند دی‌اکسید کربن را از فاصله 164 فوت ردیابی و دنبال کنند. در نتیجه کشف شده افرادی که مقدار بیشتری از این گاز را در طول مدت از طریق بازدم بیرون می‌دهند – بطور کلی افراد با سایز بزرگ‌تر – پشه‌های بیشتری از دیگران جذب می‌کنند. این یکی از دلایلی است که کودکان اغلب کمتر از بزرگسالان توسط پشه‌ها گزیده می‌شوند.

ورزش و متابولیسم

علاوه بر دی‌اکسید کربن، پشه‌ها قربانیان خود را با بو کشیدن و ردیابی اسید لاکتیک، اسید اوریک، آمونیاک و دیگر موادی که از طریق عرق خارج می‌شود، پیدا می‌کنند و هم‌چنین بیشتر جذب افرادی می‌شوند که بدن‌شان دما و حرارت بالاتری دارد.

چون ورزش زیاد و مداوم تولید اسید لاکتیک را بیشتر کرده و دمای بدن را افزایش می‌دهد، بنابراین فرد بیشتر در معرض حشرات قرار می‌گیرد. در ضمن، مقدار اسید اوریک و دیگر موادی که به شکل طبیعی از هر فرد خارج می‌شود، تحت تاثیر عوامل ژنتیکی است. این‌گونه است که برخی افراد آسان‌تر از بقیه توسط پشه‌ها پیدا می‌شوند.

باکتری‌های پوست

تحقیق دیگری نشان داده است که نوع و حجم ویژه‌ای از باکتری‌ها که به شکل طبیعی روی پوست انسان زندگی می‌کنند، بر جذب پشه‌ها تاثیر می‌گذارند. طی مطالعه‌ای در سال 2011، دانشمندان کشف کردند که داشتن مقدار زیادی از برخی انواع باکتری، پشه‌ها را بیشتر به پوست جذب می‌کند. حال آن‌که داشتن حجم زیادی از باکتری اما در انواع گوناگون و گسترده، پوست را کمتر برای پشه‌ها جذاب می‌کند. هم‌چنین احتمالا این امر نشان می‌دهد که چرا پشه‌ها به خصوص به گزیدن پاها و مچ پا راغبند. زیرا در این نواحی طبیعتا تجمع باکتری‌های قوی‌تری وجود دارد.

الکل

مطالعه‌ای نشان داد که فقط یک بطری 12 اونسی الکل می‌تواند پشه‌ها را به سمت شما بکشاند. اگرچه محققان مشکوک بودند که این امر به خاطر اینست که نوشیدن الکل مقدار دفع اتانول در عرق را افزایش می‌دهد یا به این دلیل که حرارت بدن را بالا میبرد، اما به نظر نمی‌رسد که هیچ‌کدام این فاکتورها به جذب پشه به این افراد مربوط شوند. و دلیل جذب پشه به این افراد هم‌چنان مبهم و رازآلود است.

بارداری

در چندین تحقیق متفاوت کشف شد که زنان باردار دو برابر دیگران توسط پشه‌ها گزیده می‌شوند، که این امر احتمالا نتیجه تاثیر این دو عامل است :

آن‌ها حدودا 21 درصد دی‌اکسید کربن بیشتری از بقیه بیرون می‌دهند و بطور متوسط دمای بدن‌شان حدود 1.26 درجه فارنهایت بیشتر از بقیه است.

رنگ لباس

این یکی شاید خنده‌دار به نظر برسد، اما با توجه به نظریات “جیمز دی” حشره‌شناس در دانشگاه فلوریدا، پشه‌ها از قدرت بینایی استفاده می‌کنند (همراه با قدرت بویایی) که سوژه‌هایشان را موقعیت‌یابی کنند. پوشیدن رنگ‌هایی که نظر آن‌ها را جلب می‌کند (سیاه، آبی تیره، قرمز) ممکن است یافتن شما را برای آن‌ها آسان‌تر کند.

ژنتیک

بطور کلی، 85 درصد تفاوت‌های بین افراد در جذابیت‌شان برای پشه‌ها، به خاطر عوامل ژنتیکی است. فرقی ندارد که این عوامل ژنتیکی در گروه خونی، متابولیسم یا چیزهای دیگر باشد. متاسفانه هنوز راهی برای تغییر و اصلاح این ژن‌ها نداریم، اما…

دفع حشرات

بعضی از محققان شروع به جستجوی دلایلی کرده‌اند که دریابند چرا اقلیتی از انسان‌ها به ندرت پشه‌ها را به سمت خود جذب می‌کنند. به این امید که در آینده سازنده نسلی باشند که حشرات را دفع کنند و مصون بمانند. با استفاده از رنگ‌نگاری برای مشخص کردن مواد شیمیایی ویژه‌ای که این افراد ساتع می‌کنند، دانشمندان در یک لابراتوار تحقیقی در انگلستان، کشف کرده‌اند افرادی که بطور طبیعی دافع حشرات هستند، موادی از خود به بیرون پخش می‌کنند که برای حشرات جذاب نیست و آن‌ها را دور می‌کند. در نهایت، ترکیب این مولکول‌ها در ساختن یک حشره‌کش پیشرفته، می‌تواند دفع و دور کردن حشرات را حتی برای یک زن باردار ورزشکار با گروه خونی O و بلوز مشکی، امکان‌پذیر کند.

لینک اصلی