کشتن مرغ مقلد

۱۳ شهریور ۱۳۹۲ | ۱۳:۳۷
زمان مورد نیاز برای مطالعه: 6 دقیقه

To Kill a Mockingbird

 قهرمانی که رویایی دارد.

فیلم کشتن مرغ مقلد را رابرت مولیگان (Robert Mulligan) در سال 1962 براساس رمانی به همین نام نوشته‌ی هارپر لی (Harper Lee)  ساخته است. خانم لی تنها یک رمان نوشت و با همان رمان توانست برنده‌­ی جایزه‌ی پولیتزر سال 1961 شود. این رمان در 30 میلیون نسخه و به 40 زبان دنیا منتشر شده است. لی 45 سال بعد دنباله‌ای بر کتابش نوشت به نام “برو و دیده‌بانی بگمار (Go Set a Watchman ) ” و یک سال بعد در 19 فوریه 2016 درگذشت.

داستان فیلم در مورد وکیل سفیدپوستی به نام آتیکوس فینچ (Atticus Finch با بازی گریگوری پک (Gregory Peck)، است که دفاع از جوان سیاه‌پوستی را که به جرم تجاوز و ضرب و شتم یک دختر سفیدپوست بازداشت شده، بر عهده می­‌گیرد. ماجرا در دهه­ ی 30 میلادی، در اوج بحران رکود اقتصادی آمریکا، در شهر کوچکی در ایالت آلاباما در آمریکا می­‌گذرد. زمانی که گذران زندگی و تامین معاش هم برای رنگین‌پوستان و هم برای سفیدپوستان سخت بوده است.

to-kill-a-mockingbird-movieکشتن مرغ مقلد، فیلمی ضد تبعیض نژادی است. زمانی که این فیلم ساخته شد، اوج مبارزات مدنی سیاه‌پوستان آمریکا بود. شاید بتوان این فیلم را جلوتر از فیلم‌­های “حدس بزن چه کسی برای شام می آید” (Guess Who’s Coming To Dinner?) 1967 و “در گرمای شب” (In The Heat Of The Night) 1967،  پرچم‌دار این جنبش در هالیوود دانست. دهه­‌ی شصت میلادی با ظهور مردانی مانند مالکوم ایکس و مارتین لوترکینگ و حتی جنبش‌های مانند “پلنگان سیاه” دوران مهمی برای جنبش‌های مدنی سیاهان آمریکا بود. هرچند که در سال 1964 براساس اصلاحیه‌ی قانون اساسی آمریکا حق رای به سیاهان داده شد. اما این جنبش‌ها با ترور مالکوم ایکس در سال 1964 و مارتین لوترکینگ در 1965 به خاموشی گرایید. ممکن نیست بتوان تاثیر چنین فیلم‌­هایی را بر جنبش‌­های مدنی، به خصوص در آمریکا، انکار کرد.

اگر از چشم یک آمریکایی به این فیلم نگاه کنیم شاید فقط مبارزات مدنی سیاهان آمریکایی را به یاد بیاوریم. اما از دید یک ایرانی، مبارزه‌­ی مردی تنها را می­بینیم که تا آخرین لحظه می‌جنگد، گرچه امیدی به پیروزی ندارد. اتیکوس فینچ به انتخاب انستیتو فیلم آمریکا (AFI) برترین قهرمان تاریخ سینمای آمریکاست. او آرام حرکت می­‌کند و آرام حرف می‌­زند. هیچ‌گاه نمی‌ترسد (حتی اگر ده‌ها نفر با اسلحه در برابر خود ببیند) و زندگی­‌اش را وقف دو فرزندش کرده است. اتیکوس نه در برابر انسان دیگر، بلکه در برابر فرهنگ و سیستمی که بر زندگی مردم آمریکا سایه انداخته مبارزه می­‌کند. او منجی نیست، فقط مبارزی است که تا آخرین نفس می‌جنگد. کسی که ما را مجبور می­‌کند همانند تماشاچیان سیاه‌پوست دادگاه، به احترام او بایستیم. گریگوری پک نقش‌­های به یادماندنی زیادی را بازی کرده است، اما چنان در قالب اتیکوس فینچ فرو رفته که اعضای آکادمی نتوانستند به سادگی از کنار نقش‌آفرینی او عبور کنند. می‌توان گفت در سال 1962 گریگوری پک، اسکار بهترین بازیگر مرد را از لای دندان‌های پیتر اوتول (Peter O’Tool) بازیگر نقش لارنس عربستان (Lawrence Of Arabia) بیرون کشید.

راوی داستان در این فیلم دختر شش ساله­‌ی اتیکوس، جین لوئیس است. جین لوئیس تحت تاثیر پدر و برادرش، پسرانه لباس می‌پوشد؛ پسرانه حرف می‌زند؛ پسرانه کتک می‌زند و اسمی پسرانه دارد(همه او را اسکات صدا می زنند). اسکات نماد معصومیت کودکانه است، زمان زیادی از فیلم به گفتگوهای میان او و اتیکوس می‌گذرد. شاید قسمت‌­هایی از داستان کمی سیر منطقی خود را از دست می‌دهد، اما باید به این نکته توجه کرد که راوی کودکی خردسال است و  او همه چیز را آن‌گونه که می­‌خواهد می­‌بیند؛ نه آن‌گونه که هست. بازی در نقش اسکات فینچ برای بازیگر خردسالش ماری بدهام (Mary Badham) کاندیداتوری اسکار بازیگر دوم زن را به ارمغان آورد.

گرچه این فیلم نتوانست در آن سال در مراسم اسکار بر رقیب قدرتمندش لارنس عربستان پیروز شود؛ تاثیری که چه بر بینندگان عادی سینما  و چه بر جنبش‌های اجتماعی گذاشت؛ بسیار بیشتر از لارنس عربستان بود. انیستیتو فیلم آمریکا کشتن مرغ مقلد را به عنوان بهترین درام دادگاهی تاریخ سینما انتخاب کرده است.

با این‌که رابرت مولیگان دیگر نتوانست تجربه­‌ی بزرگش در کشتن مرغ مقلد را تکرار کند؛ اما این فیلم جشن آغاز کار 2 تن از بزرگان سینما بود. اول آلن جی پاکولا (Alan J. Pakula) تهیه کننده‌­ی این فیلم که بعدها با کارگردانی همه‌ی مردان رئیس جمهور (All The Presiden’s Men)1976 و انتخاب سوفی (Sophie’s Choice)1982 به یکی از کارگردانان خوب تاریخ سینما تبدیل شد و دوم استاد مسلم نقش‌های مکمل رابرت دووال (Robert Duvall) که برای اولین بار در یک فیلم بلند سینمایی حضور پیدا می­‌کرد.

Cyan Magenta Yellow Black

فیلم کشتن مرغ مقلد در هشت رشته­‌ی بهترین فیلم، بهترین کارگردانی، فیلمنامه اقتباسی، بهترین هنرپیشه­‌ی نقش اول مرد، بهترین هنرپیشه‌ی نقش دوم زن، بهترین طراحی صحنه (سیاه و سفید)، بهترین فیلمبرداری (سیاه و سفید) و بهترین موسیقی کاندید اسکار شد که موفق شد در رشته‌های بهترین هنرپیشه‌­ی نقش اول مرد، بهترین فیلمنامه­‌ی اقتباسی و بهترین طراحی صحنه اسکار را به خانه ببرد.

پنجاه سال پس از ساخت این فیلم، باراک اوباما، رييس جمهوری آمريکا، بر فيلم «کشتن مرغ مقلد» که شبکه (US today) شکل بازسازی شده آن را روز شنبه (6 آوریل 2012) پخش شد، مقدمه ويژه ای ايراد کرد. در مورد سخنرانی اوباما می‌توانید به نیویورک تایمز مراجعه کنید، و البته نقد راجر ایبرت در مورد این فیلم هم خواندنی است:

لینک نیویورک تایمز در مورد اوباما 

لینک نقد راجر ایبرت 

 

 

 

ToKillaMockingbird-14-5-922

بهزاد طالبی
0 0 رای‌ها
امتیازدهی به مقاله
اشتراک در
اطلاع از
2 نظرات
قدیمی‌ترین
تازه‌ترین بیشترین رأی
بازخورد (Feedback)‌های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه‌ها
حامد معماران
10 سال قبل

خیلی‌ ممنون از مطالب ارزنده و اطلاع رسانی فقط من وجه تسمیه این فیلم رو نفهمیدم(علت ابن نامگذاری و ارتباط آن با موضوع فیلم) ممنون میشم اگر چیزی در این مورد میدونید بفرمایید.